ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
Φιλοσοφία της Επιστήμης με Έμφαση στα Οικονομικά
1. Γενικά
Σχολή
Τμήμα
Επίπεδο Σπουδών
Κωδικός Μαθήματος
Εξάμηνο Σπουδών
Τίτλος Μαθήματος
Αυτοτελείς
Διδακτικές Δραστηριότητες
Εβδομαδιαίες Ώρες Διδασκαλίας
Πιστωτικές
Μονάδες
Τύπος Μαθήματος
Προαπαιτούμενα Μαθήματα
Γλώσσα Διδασκαλίας και Εξετάσεων
Το μάθημα προσφέρεται σε Φοιτητές Erasmus;
Url (Eclass)
2. Μαθησιακά Αποτελέσματα
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Το μάθημα «Φιλοσοφία της Επιστήμης με Έμφαση στα Οικονομικά» εστιάζει στην ανάλυση των φιλοσοφικών θεμελίων της οικονομικής επιστήμης. Εξετάζει κεντρικές έννοιες, μεθόδους και διαμάχες στον χώρο της οικονομίας, με στόχο να προσφέρει στους φοιτητές εργαλεία για κριτική σκέψη, θεωρητική ανασκόπηση και πρακτική εφαρμογή στις οικονομικές επιστήμες.
Μαθησιακοί Στόχοι
Με την ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές θα είναι σε θέση να:
Θεωρητικοί Στόχοι
- Κατανόηση των Θεμελιωδών Εννοιών: Να κατανοούν τις βασικές φιλοσοφικές έννοιες που διέπουν την οικονομική επιστήμη και να εξηγούν τις κύριες μεθοδολογικές και οντολογικές θέσεις των φιλοσόφων της επιστήμης, με ιδιαίτερη έμφαση στην οικονομική επιστήμη.
- Αξιολόγηση των Οικονομικών Μοντέλων: Να κρίνουν τα διάφορα οικονομικά μοντέλα και τις μεθοδολογίες τους, λαμβάνοντας υπόψη φιλοσοφικές παραμέτρους όπως η εξιδανίκευση, ο ρεαλισμός και η προβλεπτική τους ικανότητα.
- Εξέταση της Ορθολογικότητας: Να συζητούν την έννοια της ορθολογικότητας και να αξιολογούν τις υποθέσεις πίσω από τη θεωρία των επιλογών και την ορθολογική συμπεριφορά, συγκρίνοντας με τη συμπεριφορική οικονομική.
- Ηθική και Κανονιστική Σκέψη: Να κατανοούν την ηθική διάσταση της οικονομικής επιστήμης και να εξετάζουν την επιρροή της οικονομικής θεωρίας στην πολιτική και τις αποφάσεις, αναγνωρίζοντας τα ηθικά διλήμματα που εμπλέκονται.
- Κατανόηση της Αβεβαιότητας: Να περιγράφουν τις θεωρίες αβεβαιότητας και να εξηγούν τον ρόλο της στην οικονομική θεωρία, εντοπίζοντας προκλήσεις στη λήψη αποφάσεων υπό συνθήκες αβεβαιότητας.
Πρακτικοί Στόχοι
- Εφαρμογή Κριτικής Σκέψης: Να εφαρμόζουν κριτική σκέψη και φιλοσοφικές αναλύσεις σε πραγματικά οικονομικά ζητήματα και στην οικονομική πολιτική, αναγνωρίζοντας τις περιορισμένες δυνατότητες των οικονομικών μοντέλων.
- Σύνθεση και Σύγκριση Θεωριών: Να συγκρίνουν διαφορετικές οικονομικές θεωρίες και να τις συνθέτουν με σκοπό την ανάπτυξη μιας ενημερωμένης και κριτικής αντίληψης για την επιστημονική προσέγγιση στα οικονομικά.
- Αναγνώριση Προβλημάτων στην Επιστημονική Προσέγγιση: Να εντοπίζουν φιλοσοφικά και μεθοδολογικά προβλήματα που υπάρχουν στην οικονομική θεωρία και να συζητούν εναλλακτικές προσεγγίσεις για την βελτίωση της επιστημονικότητας του κλάδου.
- Διατύπωση και Υπεράσπιση Θέσεων: Να είναι σε θέση να διατυπώνουν και να υποστηρίζουν θέσεις σχετικά με τα όρια και τις δυνατότητες της οικονομικής επιστήμης, βασισμένοι σε λογικά και φιλοσοφικά επιχειρήματα.
- Σχεδιασμός Οικονομικής Πολιτικής με Ηθική Ενσυναίσθηση: Να κατανοούν τα ηθικά διλήμματα που συνοδεύουν την οικονομική πολιτική και να εφαρμόζουν ηθική ενσυναίσθηση στις προτάσεις και αναλύσεις τους, προσδιορίζοντας τις συνέπειες για διάφορες κοινωνικές ομάδες.
Αυτό το μάθημα συνδυάζει θεωρητική φιλοσοφική ανάλυση και πρακτική κριτική σκέψη, προετοιμάζοντας τους φοιτητές να αντιμετωπίσουν σύνθετα ζητήματα στην οικονομική επιστήμη, με βαθιά κατανόηση των φιλοσοφικών αρχών και των ηθικών προεκτάσεων.
Γενικές Ικανότητες
3. Περιεχόμενο Μαθήματος
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
- Εισαγωγή στη Φιλοσοφία της Επιστήμης
- Η επιστημονική μέθοδος: ορισμοί, αρχές και ιστορική εξέλιξη
- Η διάκριση μεταξύ φυσικών και κοινωνικών επιστημών
- Ειδικές προκλήσεις στην επιστημονική μελέτη των οικονομικών φαινομένων
- Η Φιλοσοφία της Οικονομικής Επιστήμης
- Βασικές έννοιες και διαμάχες στην οικονομική θεωρία
- Οικονομία ως θετική και ως κανονιστική επιστήμη
- Η φύση και το όριο των οικονομικών «νόμων»
- Η Έννοια της Αιτιότητας στην Οικονομική Επιστήμη
- Διάκριση αιτιότητας και συσχέτισης στις οικονομικές μελέτες
- Προβλήματα στην απομόνωση των αιτιών και επιπτώσεων των οικονομικών φαινομένων
- Παραδείγματα αιτιώδους σκέψης στην οικονομική ανάλυση
- Μεθοδολογικές Προσεγγίσεις στα Οικονομικά
- Εμπειρική και θεωρητική προσέγγιση
- Ιδεατά μοντέλα και οικονομική πραγματικότητα
- Ο ρόλος των μαθηματικών και της στατιστικής στα οικονομικά
- Η Φύση και Λειτουργία των Οικονομικών Μοντέλων
- Θεωρίες της μοντελοποίησης: Απλότητα, εξιδανίκευση και ρεαλισμός
- Οι στόχοι και οι περιορισμοί των μοντέλων
- Κριτική και αξιολόγηση της μοντελοποίησης στην οικονομική θεωρία
- Ορθολογικότητα και Επιλογές
- Οι θεωρίες της ορθολογικής επιλογής
- Αξιολογήσεις των υποθέσεων ορθολογικότητας
- Συγκρίσεις μεταξύ ορθολογικότητας και συμπεριφορικής οικονομικής
- Η Ηθική και Κανονιστική Διάσταση των Οικονομικών
- Οι ηθικές επιπτώσεις της οικονομικής πολιτικής
- Η σχέση οικονομικής και ηθικής θεωρίας
- Σκέψεις για τα οικονομικά ως ηθική επιστήμη
- Πρόοδος και Αλλαγές Παραδείγματος στην Οικονομική Θεωρία
- Το Κουνετιανό μοντέλο της αλλαγής παραδείγματος
- Η εξέλιξη των οικονομικών ιδεών: από τον Άνταμ Σμιθ στον Κέυνς και την Σύγχρονη Θεωρία
- Πώς επηρεάζονται τα οικονομικά από την αλλαγή παραδείγματος
- Η Οικονομική Επιστήμη και η Αβεβαιότητα
- Ο ρόλος της αβεβαιότητας και της πιθανότητας στα οικονομικά
- Θεωρίες απόφασης υπό αβεβαιότητα
- Η επίδραση της αβεβαιότητας στην οικονομική θεωρία και πολιτική
- Εφαρμοσμένη Φιλοσοφία της Επιστήμης στην Οικονομική Πολιτική
- Φιλοσοφικές προκλήσεις και διλήμματα στη χάραξη οικονομικής πολιτικής
- Ο ρόλος των οικονομολόγων ως πολιτικοί σύμβουλοι και τα ηθικά ζητήματα
- Κριτική ανάλυση σύγχρονων παραδειγμάτων
- Η Επιστημονική Μεθοδολογία και η Κριτική στον Οικονομικό Κλάδο
- Κριτική της «επιστημονικότητας» των οικονομικών
- Συγκρίσεις με τη μεθοδολογία άλλων κοινωνικών και φυσικών επιστημών
- Προς μια νέα μεθοδολογία για τα οικονομικά;
- Προοπτικές και Μέλλον της Οικονομικής Φιλοσοφίας
- Τελευταίες εξελίξεις και προκλήσεις στη φιλοσοφία των οικονομικών
- Συζήτηση για την κατεύθυνση των οικονομικών σπουδών
- Συμπεράσματα και επαναξιολόγηση
4. Διδακτικές και Μαθησιακές Μέθοδοι - Αξιολόγηση
Τρόπος Παράδοσης
Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών
Οργάνωση Διδασκαλίας
Δραστηριότητα
Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου
Αξιολόγηση Φοιτητών
Τελικό Διαγώνισμα